Een vlotte en juridisch correcte transactie staat of valt met de juiste attesten, informatieplichten en clausules. Hieronder vind je een compacte gids met de verplichte documenten, kritieke termijnen en praktische valkuilen in Vlaanderen — met links naar primaire bronnen.

Voor je publiceert of onderhandelt: wat is verplicht?

Onderwerp Wat & wanneer? Bron
EPC-informatie in advertenties Bij elke verkoop of verhuur in publiciteit minstens de EPC-energiescore of -label vermelden. Bij slechte energieprestatie ook de renovatieverplichting meedelen. Vlaanderen.be
Renovatieverplichting na aankoop Aankoop (sinds 01/01/2023) met label E/F ⇒ binnen 5 jaar naar minstens label D (appartement of woning). Vlaanderen.be
P-/G-score (overstromingsinfo) Verplichte melding in publiciteit, compromis en akte. P-score (perceel) en G-score (gebouw), schaal A–D. Integraalwaterbeleid
Asbestattest Verplicht bij verkoop van gebouwen met (ver)bouwjaar vóór 2001 (sinds 23/11/2022). Tegen 2032 moet elke eigenaar van zo’n gebouw een attest hebben. OVAM
Bodemattest Nodig bij elke overdracht van gronden (ook bij appartementen). Moet beschikbaar zijn vóór het compromis. Vlaanderen.be
Stedenbouwkundige info Stedenbouwkundig uittreksel (via Vastgoedinformatieplatform). Mag bij verkoop niet ouder zijn dan 1 jaar; info over vergunningen, bouwovertredingen, voorkooprechten, verkavelingsvoorschriften. Vlaanderen.be
Postinterventiedossier (PID) Verplicht bij verkoop van gebouwen waarvan de bouw >= 1 mei 2001 startte of waar sindsdien werken zijn uitgevoerd (door aannemers). Over te dragen bij de akte. Vlaanderen.be
Elektrische installatie (AREI) Verkoop van woonst: naleef de AREI-verplichtingen van verkoper/koper en opvolging van inbreuken volgens FOD-richtlijnen. FOD Economie/AREI
Tip: Voeg je EPC, P-/G-score, asbestattest, bodemattest, stedenbouwkundig uittreksel en (indien van toepassing) PID meteen toe aan je dataroom. Dat versnelt de due diligence en voorkomt discussies.

Bod, compromis en akte: spelregels

  • Bod Een schriftelijk bod dat het pand en de prijs nauwkeurig bepaalt, is bindend zodra de verkoper het onvoorwaardelijk aanvaardt. Werk met opschortende voorwaarden (bv. krediet). Notaris.be
  • Compromis De onderhandse verkoopovereenkomst is bindend. Tussen compromis en notariële akte geldt in principe een maximumtermijn van 4 maanden (betaling registratierechten). Notaris.be
  • Waarborg/voorschot Betaal steeds op de derdenrekening van notaris of makelaar (beschermd). Vermijd rechtstreekse betaling aan de verkoper. Notaris.be
  • Akte Bij de akte worden o.a. attesten/infos definitief overgedragen (EPC, PID, asbest, bodem, P-/G-score, stedenbouw). Check ook btw vs. registratierechten bij (ver)koop. Notaris.be
Let op (verhuur): “Koop breekt geen huur” — bij verkoop van een verhuurde woning loopt de huurovereenkomst in principe door; koper neemt rechten en plichten over volgens Vlaams woninghuurrecht. Notaris.be

Belastingen en kosten bij aankoop/verkoop

  • Registratiebelasting (verkooprecht): 12% standaard; 2% voor enige eigen woning voor aktes sinds 01/01/2025 (voorwaarden). Vlaanderen.be
  • BTW i.p.v. registratie bij aankoop nieuwbouw (meestal 21%) of bij gemengde grondaankoop/constructie. Vlaanderen.be
  • Notariskosten en uitgaven derden: rekenmodule met actuele parameters. Notaris.be rekenmodules

Specifiek bij appartementen (mede-eigendom)

Vraag tijdig op bij de syndicus en voeg toe aan je dossier:

  • Statuten: basisakte, reglement van mede-eigendom en reglement van orde (quotiteiten, rechten/plichten, regels gebruik). Vlaanderen.be · Notaris.be
  • Financiële info VME: jaarrekeningen, stand werkkapitaal/reservefonds, geplande werken en eventuele procedures. Notaris-brochure mede-eigenaars (PDF)
  • PID voor gemeenschappelijke delen (indien toepasselijk). Vlaanderen.be

Clausules die vaak geld en stress besparen

Clausule Nut Waar zetten?
Opschortende voorwaarde krediet Ontbindt verkoop als financiering niet rond raakt binnen afgesproken termijn. Bod/compromis — formuleer duidelijk en realistisch. Notaris.be
Informatieplicht P-/G-score, EPC, asbest Voldoet aan regelgeving en voorkomt nietigheid/claims. Publiciteit + compromis + akte (met attesten als bijlage).
Stedenbouw/bodem Bevestigt ontvangst uittreksel en bodemattest vóór compromis. Compromis (opschortend indien nog niet beschikbaar).
Waarborg op derdenrekening Beschermt koper en verkoper; vermijdt betwisting/insolventierisico’s. Compromis (rekening & voorwaarden expliciteren). Notaris.be

Korte praktijkvoorbeelden

  • Verkoop rijwoning (1975): EPC E ⇒ renovatieverplichting (naar D binnen 5 jaar) opnemen in publiciteit en compromis; asbestattest vereist; P-/G-score vermelden; bodemattest vóór compromis. Resultaat: geen vertraging bij akte.
  • Aankoop appartement (2011): PID aanwezig (privatief + gemeenschappelijke delen); statuten + VME-fondsen opgevraagd; stedenbouwkundig uittreksel < 1 jaar. Resultaat: heldere kosteninschatting en correcte clausules.