Een huis kopen in Vlaanderen verloopt in heldere stappen: budget & financiering, zoeken & controleren, bieden, compromis, notariële opzoekingen, akte en nazorg. Hieronder vind je een praktische gids met actuele regels, data en bronnen.

Stap 1 — Budget & financiering

  • Check je kredietprofiel: je kan gratis je eigen gegevens in de CKP van de Nationale Bank inkijken (eID of Itsme). Dat helpt voor-advies bij banken. 
  • Marktrentes & voorwaarden: officiële MIR-statistiek van de NBB toont recente rentevoeten op nieuwe woonkredieten (vast/variabel). 
  • Kosten simuleren: gebruik de rekenmodules van Notaris.be (aankoop- en kredietkosten) en/of de Wikifin-IMMOsimulator. 

Belastingen & vaste kosten bij aankoop (Vlaanderen)

  • Verkooprecht/registratiebelasting: sinds 1 januari 2025 bedraagt het tarief 2% voor de enige en eigen gezinswoning; standaardtarief blijft 12%. De datum van de notariële akte bepaalt het toepasselijke tarief. 
  • Nieuwbouw: doorgaans geen verkooprecht maar 21% btw op de constructie. (Zie kostenoverzicht.) 
  • Notariskosten: ereloon (wettelijk tarief), aktekosten en inschrijvingsrechten op het hypothecair krediet; vooraf te betalen vóór de akte. 

Stap 2 — Zoeken & controleren (documenten/attesten)

  • EPC: verplicht voor verkoop en de energiescore of het label moet in elke advertentie staan; bij slechte energieprestatie moet de renovatieverplichting vermeld worden. 
  • Asbestattest (gebouwen van vóór 2001): verplicht bij verkoop; tegen 2032 moet elke eigenaar van zo’n gebouw een attest hebben. 
  • P-score/G-score (overstromingsinformatie): vermelding in publiciteit en akten is verplicht; bij score D ook het symbool toevoegen. 
  • Bodemattest: in Vlaanderen moet de verkoper per kadastraal perceel een bodemattest voorleggen; de verkoopovereenkomst vermeldt de inhoud. 
  • Elektrische keuring: attest is vereist; bij inbreuken krijgt de koper doorgaans 18 maanden na de akte om in orde te zetten en herkeuren. 
  • Woningpas: vraag (of deel als verkoper) de Woningpas-link met alle kerninfo (EPC, attesten, historiek). 

Snelle check vóór je een bod doet: EPC-label, P-/G-score, asbest (pre-2001), bodemattest en elektrische keuring. Voeg bijkomende plannen/verslagen toe via de Woningpas.

Stap 3 — Bieden: bod, optie of “plechtige” belofte

  • Schriftelijk bod is bindend zodra aanvaard; werk met opschortende voorwaarde financiering als je nog krediet moet krijgen. 
  • Optie & wederzijdse belofte: in Vlaanderen wordt ook een “plechtige overeenkomst” gebruikt waarbij de koop pas tot stand komt bij de notariële akte.
  • Voorschot/waarborg: betaal nóóit rechtstreeks aan de verkoper maar op de beschermde derdenrekening van notaris of makelaar. 

Stap 4 — Compromis (onderhandse verkoopovereenkomst)

  • Termijn tot de akte: typisch wordt in de compromis een termijn van max. ~4 maanden opgenomen om de notariële akte te verlijden. 
  • Wat staat erin? Prijs, roerende goederenlijst, opschortende voorwaarden (financiering, stedenbouw, bodem…), attesten (EPC, asbest, P/G, bodem), voorschot en wie wat betaalt. 
  • Escrow: voorschot blijft op derdenrekening tot de notaris zijn controles afrondt. 

Stap 5 — Notariële opzoekingen

Het notariskantoor doet de wettelijke controles (hypothecaire toestand, stedenbouw, voorkooprechten, bodem, erfdienstbaarheden, overstromingsinfo…). Sommige instanties hebben vaste termijnen, wat de doorlooptijd verklaart. 

Stap 6 — Financiering finaliseren

  • Kredietaanbod met ESIS (Europese infofiche) en keuze vast/variabel (koppeling aan referte-index). 
  • Rente-inzichten: volg de officiële MIR-cijfers (NBB) en onafhankelijke rentebarometers voor context. 

Stap 7 — De notariële akte

  • Kosten & belastingen (verkooprecht/BTW, ereloon, aktekosten) moeten vóór ondertekening op de derdenrekening staan.
  • Tariefcontrole: akte op/na 01/01/2025 → mogelijk 2% (enige eigen woning) i.p.v. 3% in 2024; voorwaarden in de infofiches.
  • Na de akte: overschrijving in registers; sleutels; verrekening nutsmeters. (Praktische tip uit verkoopbrochure.)

Voorbeeld-tijdlijn (indicatief)

Week Actie Wat jij doet Relevante bron
0–1 Budget & check CKP CKP-raadpleging, rentes checken, simulaties. NBB CKP · MIR-cijfers
1–3 Zoeken & documenten EPC, P-/G-score, asbest, bodemattest nakijken; Woningpas opvragen. EPC · P-/G-score · Asbest · Bodemattest · Woningpas
3–4 Bod & opschortende voorwaarden Bod met financieringsvoorwaarde; voorschot op derdenrekening. Opschortende voorwaarde · Voorschot
4–16 Compromis → akte Bankdossier finaliseren; notaris voert opzoekingen; elektrische herkeuring plannen indien nodig (18 mnd na akte). Termijn ~4 mnd · Elektrische keuring
~16 Notariële akte Kosten/belasting betaald; sleutels; meters. 2% tarief (akte) · Wat betaal je?

Checklist vóór je bod

Onderdeel Wat checken? Bron
EPC Label/score aanwezig en geldig (regels sinds 2019 voor verkoop); vermeld in publiciteit. Vlaanderen EPC
P-/G-score Scores & symbolen (bij D) in advertentie/akte. Informatieplicht
Asbest Attest verplicht bij verkoop voor bouwjaar < 2001. OVAM
Bodemattest Attest per perceel aanwezig; inhoud in compromis. Notaris.be
Elektriciteit Attest ok; bij inbreuken 18 mnd na akte voor regularisatie. FOD Economie
Woningpas Vraag (tijdelijk) toegang tot de woningpas van de verkoper. woningpas.vlaanderen.be
Financiering Voorwaardelijk bod & CKP gecheckt; rentes vergeleken. CKP · MIR