De jaarrekening geeft elke mede-eigenaar duidelijk zicht op inkomsten, uitgaven, saldi en rechten/plichten in de Vereniging van Mede-Eigenaars (VME). Hieronder vind je het wettelijke kader, de verplichte inhoud, een stappenplan, voorbeelden en Vlaamse/Belgische bronnen.

1) Wettelijk kader — wat is verplicht?

  • Boekhoudingstype: VME’s met ≥ 20 kavels (excl. kelders/garages/parkings) voeren dubbele boekhouding volgens het minimum genormaliseerd rekeningenstelsel (KB 12/07/2012 + bijlage). Kleinere VME’s (< 20 kavels) mogen een vereenvoudigde boekhouding voeren.
  • Inhoud vereenvoudigde boekhouding (kleine VME): minstens ontvangsten/uitgaven, kas- en rekeningsaldi, mutaties van werk- en reservekapitaal, en overzicht van vorderingen/schulden per mede-eigenaar. 
  • Reservekapitaal: een reservefonds is verplicht; jaarlijkse dotatie minstens 5% van de gewone gemeenschappelijke lasten (sinds 01/01/2019).
  • Bankrekeningen: vermogen beheren op afzonderlijke rekeningen op naam van de VME (zicht/werk en reserve). 
  • Commissaris van de rekeningen: door de AV jaarlijks aan te stellen; controleert de rekeningen en rapporteert. 
  • Notulen/kennisgeving: beslissingen (incl. goedkeuring jaarrekening en kwijting) binnen 30 dagen aan alle rechthebbenden bezorgen; beroepstermijn 4 maanden. 

2) Wat staat er in de jaarrekening?

Onderdeel Wat bevat het? Bron
Balans (activa/passiva) Bank- en kasmiddelen, openstaande vorderingen (achterstallen), voorzieningen; passief: schulden, werk- en reservekapitaal. CBN/KB 12/07/2012 (rekeningenstelsel & voorbeelden). 
Resultatenrekening Gewone uitgaven (schoonmaak, energie, onderhoud), buitengewone posten, doorrekeningen en herverdelingen volgens sleutels. KB 12/07/2012 (MAR-VME). 
Staat van werk- & reservekapitaal Openingssaldo, dotaties (min. 5%), bestedingen (bv. dakwerken), eindsaldo’s per fonds. Belgium.be (5%-regel) + KB rekeningenstelsel.
Individuele afrekening per kavel Kostentoewijzing volgens statutaire sleutels (bv. quotiteiten, liftgebruik, privatieve meters) + saldo en achterstal. Gecoördineerde wettekst & praktijkgids Notaris.be. 
Verslag commissaris Controle van posten, steekproeven op stukken/bankuittreksels, advies aan AV (goedkeuring/kwijting). Art. 577-8/2 BW; modelagenda’s immoplatform notaris. 

Tip: zet alle stukken (balans, resultaten, fondsstaat, commissarisverslag) tijdig klaar op het eigenaarsportaal.

3) Stappenplan & deadlines

  1. Inventaris afsluiten (bank, kas, vorderingen/schulden) en onderbouw (facturen, contracten) bundelen. 
  2. Rekeningen boeken volgens vereenvoudigd schema (< 20 kavels) of MAR-VME (≥ 20 kavels). 
  3. Commissaris geeft verslag (voor AV of op AV, volgens RIO). 
  4. AV: goedkeuring jaarrekening & begroting; kwijting syndicus/commissaris; vastleggen bijdragen en dotatie reservefonds (≥ 5%). 
  5. Na AV: notulen/kennisgeving binnen 30 dagen aan alle rechthebbenden. 

4) Klein vs. groot — wat verandert?

VME-type Boekhouding Minimuminhoud
< 20 kavels Vereenvoudigd Ontvangsten/uitgaven, kas-/banksaldi, mutaties werk/reserve, vorderingen/schulden per eigenaar. 
≥ 20 kavels Dubbele boekhouding (MAR-VME) Balans, resultaten, journalen/subledgers, fondsstaat, individuele afrekeningen. 

5) Rekenvoorbeeld (reservefonds 5%)

Gegeven: gewone gemeenschappelijke lasten jaar N = € 96.000. Wettelijke dotatie = minstens 5%.

  • Minimale dotatie N+1 = 0,05 × 96.000 = € 4.800 (verdeeld volgens statutaire sleutel of AV-beslissing).
  • In de jaarrekening: boek dotatie op reservekapitaal, toon eindsaldo reservefonds en geplande bestedingen. 

6) Veelgemaakte fouten & hoe vermijden

  • Geen aparte VME-rekeningen → open zicht- en reserverekening op naam van de VME; vermijd rekeningen op naam van de syndicus.
  • Onvolledige stukken → voeg bankuittreksels, contracten, attesten en achterstallenlijst toe; commissaris moet kunnen verifiëren. 
  • Te late kennisgeving → notulen/jaarrekening binnen 30 dagen verzenden; anders verhoogt betwistingsrisico. 
  • 5%-regel vergeten → plan dotatie in begroting en AV-agenda; motiveer hogere/lager geplande dotaties met meerjarenplan.