De Rol Van De Notaris En Andere Juridische Professionals.
Bij het kopen of verkopen van vastgoed is het inschakelen van juridische professionals essentieel om ervoor te zorgen dat de transactie soepel en legaal verloopt. Notarissen en andere juridische professionals spelen een cruciale rol in het beschermen van de belangen van zowel kopers als verkopers.
Bij (ver)koop van vastgoed in Vlaanderen is een notariële akte verplicht. De notaris waakt over rechtszekerheid, informatieplichten en geldstromen. Daarnaast kunnen een advocaat, vastgoedmakelaar (BIV), landmeter-expert en technische experten (EPC, asbest, elektriciteit) essentieel zijn. Hieronder vind je wat ze doen, met actuele Vlaamse regels en primaire bronnen.
Wat doet de notaris concreet?
- Juridische ruggengraat van de transactie: de onderhandse verkoopovereenkomst (“compromis”) is bindend en vormt de basis voor de notariële akte. Laat daarom je compromis vooraf nalezen. Tussen compromis en akte geldt in principe een maximumtermijn van 4 maanden (betaling verkooprecht/registratie).
- Opzoekingen & attesten: de notaris verzamelt o.a. stedenbouwkundig uittreksel (max. 1 jaar oud), bodemattest, controleert hypotheken/erfdienstbaarheden en waakt over informatieplichten.
- Geldstromen via derdenrekening: voorschot/waarborg veilig op de beschermde derdenrekening (notaris of, bij bemiddeling, makelaar).
- Twee notarissen = geen extra kosten: koper en verkoper mogen elk een eigen notaris kiezen; het wettelijk ereloon wordt gedeeld.
- Kosten & belastingen: de notaris int de verschuldigde belastingen (registratie of btw) en stort door aan de overheid; ereloon is wettelijk vastgelegd.
Praktisch Breng EPC, P-/G-score, asbestattest en (indien van toepassing) elektrische keuring meteen in orde voor snellere akte. Zie “Verplichte info & attesten”.
Verplichte info & attesten in Vlaanderen
| Onderwerp | Wat & wanneer? | Bron |
|---|---|---|
| EPC in publiciteit | In elke advertentie/affiche minstens de energiescore of het energielabel vermelden; bij slechte energieprestatie melding renovatieverplichting. | Vlaanderen.be |
| P-/G-score (overstromingsinfo) | Verplicht in publiciteit, compromis en akte; rapport en scores A–D beschikbaar via Waterinfo. | Integraalwaterbeleid · Waterinfo |
| Asbestattest | Verplicht bij verkoop van gebouwen (ver)bouwjaar vóór 2001 (sinds 23/11/2022). Tegen 2032 moet elke eigenaar van zo’n gebouw een attest hebben. | OVAM |
| Elektrische keuring (AREI) | Keuring vereist in de in de AREI-gevallen; bij inbreuken krijgt de koper doorgaans 18 maanden na akte om in orde te zetten en herkeuren. | FOD Economie |
| Stedenbouwkundig uittreksel | Moet beschikbaar zijn; maximaal 1 jaar oud op moment van verkoop. VIP-richtlijnen bevestigen geldigheid. | Vlaanderen.be · Vastgoedinformatieplatform |
Wie doet wat? (rollen & toegevoegde waarde)
| Professional | Typische taken | Wanneer inschakelen? | Bron |
|---|---|---|---|
| Notaris | Leest/optimaliseert compromis; doet opzoekingen & attesten; beheert derdenrekening; stelt en verlijdt akte (max. 4 mnd. na compromis). | Altijd bij (ver)koop — notariële akte is wettelijk vereist. | Notaris.be · Notaris.be (bod/derdenrekening) |
| Advocaat (vastgoedrecht) | Contractuele strategie, bijzondere clausules, geschillen (non-conformiteit, verborgen gebreken, ontbinding, schade). | Complexe dossiers of (dreigend) geschil; onafhankelijk advies naast notaris. | Orde van Vlaamse Balies |
| Vastgoedmakelaar (BIV) | Onderzoeks- en informatieplicht (o.a. EPC-info in publiciteit), marktadvies, kandidaat-screening, onderhandeling. | Marketing & bemiddeling; bewaakt wettelijke vermeldingen in advertenties. | BIV · BIV (VCRO-info) |
| Landmeter-expert | Opmetingen, grensbepaling, splitsingsplan; input voor basisakte/quotiteiten bij mede-eigendom. | Bij perceelsplitsing, regularisatie of opmaak/wijziging basisakte. | Notaris.be (basisakte) |
| Technische experten | Energie-/EPC-deskundige, asbestdeskundige, erkend controleorganisme elektriciteit. | Voor verplichte attesten en risicobeoordeling vóór publiciteit/compromis. | EPC · Asbestattest · AREI |
Procesflow (van bod tot akte)
- Bod uitbrengen (bindend bij aanvaarding) + eventuele opschortende voorwaarden (krediet). Voorschot op derdenrekening.
- Compromis opstellen/tekenen (laat nalezen door notaris).
- Opzoekingen & attesten (EPC, P-/G-score, asbest, stedenbouw, bodem, elektriciteit, …).
- Notariële akte binnen max. 4 maanden na compromis.
Korte voorbeelden (praktijk)
- Verkoop rijwoning (1975): publiciteit vermeldt EPC-label en P-/G-score; asbestattest wordt toegevoegd; elektrische keuring negatief → koper krijgt 18 mnd. om te regulariseren; akte na 3 mnd.
- Aankoop appartement (2011): stedenbouwkundig uittreksel < 1 jaar; compromis vooraf nagelezen; voorschot via derdenrekening; akte binnen 4 mnd.